Sinterklaas vieren: tips, tradities & pakjesavond essentials

Elk jaar lijkt kerst een beetje meer terrein te winnen. De kerstbomen staan al in oktober in de winkels, Mariah Carey klinkt steeds vroeger uit de speakers en pakjesavond? Die dreigt langzaam naar de achtergrond te verdwijnen. Zonde, want Sinterklaas is in Nederland zóveel meer dan een opwarmertje voor de kerstdagen. Het is een unieke Nederlandse traditie met zelfgeschreven gedichten, creatieve surprises en persoonlijke humor, iets wat je bij kerst niet zo snel vindt.

Hoog tijd dus voor een Sinterklaas essentials artikel. Want of je nu bent opgegroeid met pepernoten in je schoen of dit jaar voor het eerst pakjesavond meemaakt: hier lees je precies hoe het werkt en waarom deze traditie het verdient om in ere te blijven.

Jouw Sinterklaasavond checklist
Dit heb je nodig voor een geslaagde pakjesavond:

• Cadeaus, ingepakt met een gedicht erbij
• Schalen met kruidnoten, chocolade en mandarijnen
• Kaarsen en sfeerverlichting
• Achtergrondmuziek (Sinterklaasliedjes playlist)
• Een simpele maaltijd vooraf (liefst stampot of erwtensoep)
  

Wat is Sinterklaasavond eigenlijk?

Even de basis. Sinterklaas is een (hele) oude man met een lange witte baard, rode mijter, gouden staf en een wit paard (schimmel). Hij komt - volgens de traditie - uit Spanje en arriveert ergens midden november met zijn stoomboot in Nederland. Zijn helpers, de Pieten, helpen hem met het bezorgen van cadeautjes. De weken voor 5 december zetten kinderen hun schoen bij de kachel (of verwarming), in de hoop dat er 's nachts een cadeautje of snoepje in verschijnt. Bij de schoen wordt soms een wortel neergelegd voor het paard van de Sint en een tekening of een verlanglijstje.

Pakjesavond op 5 december is de grote finale. Dan worden alle cadeaus uitgedeeld en neemt Sinterklaas weer afscheid tot volgend jaar.

Zo ziet pakjesavond eruit

Traditioneel komt het hele gezin samen op de avond van 5 december. Soms wordt er eerst gegeten, vaak iets simpels zoals stamppot of erwtensoep, maar het draait natuurlijk om de cadeautjes. Die liggen in een grote jute zak (de zak van Sinterklaas) of mand, en worden één voor één gepakt en uitgepakt.

Het bijzondere aan Sinterklaas? Elk cadeau komt met een gedicht. Daarin wordt de ontvanger op een humoristische manier "op de hak genomen", je benoemt grappige eigenschappen of situaties uit het afgelopen jaar. Niet gemeen, wel met een knipoog. En ja, rijmen is verplicht. Dat levert soms prachtige, soms hilarisch slechte poëzie op.

De kunst van het Sinterklaasgedicht

Een gedicht schrijven voelt voor veel mensen als een opgave, maar het hoeft echt niet ingewikkeld. Een klassiek Sinterklaasgedicht is vier tot acht regels, rijmt (min of meer) en bevat een persoonlijke grap of hint over de ontvanger.

Bijvoorbeeld: krijgt je partner een boek? Schrijf dan iets over hoe die altijd op de bank in slaap valt. Geef je je kind nieuwe voetbalschoenen? Benoem die ene gemiste penalty. Het gaat om de lach, niet om literaire prijzen. Geen inspiratie? Tegenwoordig helpt AI je prima op weg. Niemand die het merkt.

Lees ook 👉 Musthaves voor een oergezellige sinterklaasavond

Surprises: cadeaus met een twist

Naast gedichten kennen we in Nederland ook de surprise (spreek uit: sur-pri-zuh). Dit is een zelfgemaakt knutselwerk waarin je het cadeau verstopt. De surprise heeft meestal een thema dat past bij de ontvanger. Houdt iemand van tuinieren? Dan maak je een papier-maché gieter. Is je collega voetbalfan? Bouw een miniatuurdoeltje.

Klinkt ingewikkeld? Dat kan, maar een surprise hoeft niet museumwaardig te zijn. Een simpele schoenendoos met crêpepapier en een grappig thema is prima. Het gaat om de moeite, het leuke idee en de humor, niet om perfectie.

Lees ook 👉 De ultieme geur van het begin van de feestdagen

Strooigoed en andere lekkernijen

Wat is Sinterklaas zonder snoep? Op pakjesavond staan er schalen met typisch snoep: kruidnoten (kleine, kruidige koekjes), pepernoten, speculaaspoppen, marsepein, schuimpjes en chocoladeletters. Die laatste zijn chocoladeletters in de vorm van je voorletter, een klassieker om te geven én te krijgen.

Ook populair: mandarijntjes en taaitaai (een zacht, zoet koekje met anijssmaak). Zet alles in schalen op tafel en laat iedereen graaien. Dat is hoe het hoort.

Praktische tips voor een relaxte avond

Nu we de tradities op een rijtje hebben, hier wat tips om pakjesavond soepel te laten verlopen:

• Eten: houd het simpel. Niemand wil uren in de keuken staan. Maak vooraf een pan soep of stamppot, serveer vroeg en klaar. De rest van de avond is voor cadeaus en gezelligheid.
• Sfeer: kaarsen aan, groot licht uit. Zet een Sinterklaas-playlist op (ja, die bestaan) en laat die zachtjes spelen. Instant gezelligheid.
• Inpakken: less is more. Kraft papier met een mooi lint is stijlvol en simpel. Of gebruik oude kranten en tijdschriften – duurzaam en origineel.
• Gedichten: kort mag. Vier regels is prima. Liever een korte grap dan een lang, geforceerd verhaal.
• Timing: verdeel de cadeaus. Open ze één voor één, zodat iedereen aandacht krijgt. Dit voorkomt chaos en maakt het gezelliger.

Waarom Sinterklaas zo bijzonder is

Wat deze traditie uniek maakt? Het persoonlijke. De gedichten, de inside jokes, de zelfgemaakte surprises, het draait allemaal om aandacht voor elkaar. In een wereld van online bestellen en bezorgen is Sinterklaas een moment om echt stil te staan bij de mensen om je heen.

Of je nu voor het eerst pakjesavond viert of al jaren meedoet: het hoeft niet perfect. Het mag gewoon eenvoudig en gezellig zijn. En met pepernoten binnen handbereik komt dat helemaal goed. Fijne pakjesavond!

💛 Op zoek naar originele cadeaus van lokale ondernemers? Bekijk onze Happy Holiday Gift Guide voor inspiratie.