Over mijn eerste Nieuwjaarsduik (én die van jou?)

Vergeet dat sportschoolabonnement en die detoxkuur. Soms is het simpelste goede voornemen ook het beste: op 1 januari het koude water in. Wie weet wordt het wel een gewoonte die je leven verandert...

Al vier jaar lang sta ik (bijna) elke woensdagochtend rond zeven uur op het strand van Scheveningen. Weer of geen weer, -5 of +25 graden, pikdonker of met een prachtige zonsopgang. Samen met mijn twee 'zwem-matties' duik ik de zee in en inmiddels deed ik ook vier keer de Nieuwjaarsduik op 1 januari. Die allereerste keer? IJskoud. Maar ook: het begin van iets wat nu niet meer uit mijn leven weg te denken is.

Van eenmalige grap naar wekelijks ritueel

Mijn eerste Nieuwjaarsduik deed ik een beetje voor de grap. In het jaar 2000 woonden we net in een appartement 7 hoog aan zee (precies waar de Nieuwjaarsduik Scheveningen plaatsvindt). We kwamen thuis van een spetterend nieuwjaarsfeest en het leek me leuk om als allereerste de zee in te gaan - voordat iedereen dat deed. En zo lag ik ergens rond een uur of drie in de zee. Daarna deed ik de Nieuwjaarsduik een keer met mijn zusje, een vriendin, mijn familie en een paar jaar geleden nog met mijn zoon. Zo leuk.

Het bewijs van mijn eerste nieuwjaarsduik.

Nieuw jaar, frisse start - letterlijk dan. Maar wat ik niet had verwacht: die bizarre mix van adrenaline, kou en euforie die door je lijf raast als je uit het water komt. Je voelt je... wakker. Echt klaarwakker. Alsof je hele systeem een reset heeft gekregen.

Dat gevoel bleef hangen. Dus toen een vriendin voorstelde om vaker te gaan zwemmen, dacht ik: waarom niet? Nu, vier jaar later, is die woensdagochtend heilig. We noemen onszelf de "zeezwem-matties" en om eerlijk te zijn is het een van de fijnste afspraken in mijn agenda.

Deze nieuwjaarsduik in 2004 was het koudst met sneeuw en écht het meest memorabel. Deze deed ik met mijn familie: mijn ouders, oom en tante en schoonmoeder. Het was geweldig!

Wat winterzwemmen met je doet

Even praktisch, want ja, het is koud. Héél koud soms. Maar je lichaam went er verrassend snel aan en de voordelen zijn echt niet te onderschatten.

• Je immuunsysteem wordt sterker. Regelmatig koud water stimuleert de aanmaak van witte bloedcellen. Verkouden? Ken ik bijna niet meer.
• Je energie schiet omhoog. Die koude plons is beter dan welke koffie dan ook. De adrenalinestoot die je krijgt houdt je de hele dag scherp en alert.
• Stress verdwijnt als sneeuw voor de zon. Het koude water stimuleert de aanmaak van endorfines – je eigen gelukshormonen. Na een duik voelt alles net wat lichter.
• Je bloedsomloop verbetert. Door de kou vernauwen je bloedvaten zich en pompt je hart harder. Het resultaat: zuurstof en voedingsstoffen worden efficiënter door je lichaam getransporteerd.

En dan heb ik het nog niet eens over je huid gehad. Dat zoute zeewater zit bomvol mineralen die je huid zachter en gezonder maken.

De Nieuwjaarsduik als startschot

De Unox Nieuwjaarsduik op Scheveningen is inmiddels een échte traditie. Op 1 januari 2026 kun je er weer bij zijn, kaartjes koop je gewoon aan de deur vanaf 10:30 uur. Om 12:00 uur gaat iedereen samen het water in.

Maar hier komt het mooie: je hoeft helemaal niet naar Scheveningen (hoewel je daar de échte nieuwjaarsduik doet). Voor 2026 staan er maar liefst 187 officiële Nieuwjaarsduik-locaties op de kaart en dat aantal groeit nog steeds. Van de Waddeneilanden tot Zeeland, van de grote meren tot kleine plassen in je eigen gemeente. De kans is groot dat er eentje bij jou om de hoek is.

Op nieuwjaarsduiken.nl vind je een interactieve kaart met alle locaties. Sommige duiken zijn klein en intiem met een paar tientallen mensen, andere trekken honderden deelnemers. Het mooie is dat je overal de iconische oranje Unox-muts, een kom erwtensoep en dat gedeelde gevoel van "we zijn gek, maar we doen het samen" krijgt.

Wat de Nieuwjaarsduik zo bijzonder maakt: die collectieve energie - een soort idiote flashmob. Met z'n allen een beetje zenuwachtig, een beetje gek, allemaal op zoek naar datzelfde gevoel van een frisse start. Dat verbindt.

Praktische tips als je het wilt proberen

Denk je: misschien is dit ook iets voor mij? Hier een paar tips van iemand die inmiddels de nodige koude duiken achter de rug heeft:

• Begin gewoon. Je hoeft niet meteen de hele winter door te zwemmen. Eén keer proberen is genoeg om te weten of het iets voor je is.
• Ga niet alleen. Niet alleen veiliger, maar ook veel leuker. Die gedeelde waanzin schept een band.
• Investeer in goede surfschoenen en handschoenen. In de winter houd ik mijn bikini aan, maar mijn handen en voeten bescherm ik wel. Geloof me, dat is het waard – ik heb ooit mijn voeten lelijk opengehaald aan de kou.
• Warm je goed op na afloop. Een dikke badjas, warme thee of chocolademelk, en even rustig opwarmen. Dat moment is misschien wel het allerlekkerste.
• Luister naar je lichaam. Sommige dagen voel je je geweldig, andere dagen is het zwaarder. Beide zijn prima.

Meer dan alleen zwemmen

Wat ik het mooiste vind aan mijn wekelijkse zeezwem-ritueel? Het sociale aspect. Even kort bijkletsen met mijn zwem-matties, samen mopperen over de kou, samen lachen als we weer als gekken het water uit rennen. Soms gaat mijn vader mee als hij op bezoek is. Die momenten zijn onbetaalbaar.

Het is ook een vorm van mindfulness, zonder dat het zo zweverig klinkt. Even niks aan je hoofd behalve: het is koud, ik leef, dit is nu. In een wereld die altijd maar door raast, is dat best bijzonder.

Lees ook 👉  Wat een wekelijkse duik in de zee, het hele jaar rond, voor je doet

Durf jij het aan?

Of je nu met de Nieuwjaarsduik begint of gewoon op een willekeurige winterdag, één ding weet ik zeker: van dat eerste moment dat je uit het ijskoude water stapt, krijg je geen spijt. Je bent klaarwakker, je hebt het (wonderlijk genoeg) niet meer koud en alles lijkt even gereset.

Dus trek die bikini aan, zoek een zwem-buddy en waag de sprong. Je hoeft geen durfal te zijn. Je hoeft geen topsporter te zijn. Je hoeft alleen maar te durven beginnen. Tot in het water?